Marjan De Ridder, een fleurige en enthousiaste dame, combineert een deeltijdse job die ze heel graag doet mét haar andere passies. Ze is leerkracht maatschappij & welzijn, filosofie, levensbeschouwing en religie. Daarnaast is ze ondernemer actief als kunstenaar, dichter en performer.
BAAS_ Dag Marjan! Vertel eens, wie ben jij en met wat ben je allemaal bezig?
Als kunstenaar probeer ik een spiegel te zijn van het nu, mensen te inspireren of kritiek te uiten op de maatschappij of menselijk gedrag. Ik maak kunstwerken en illustreer: natuur en de mens in al zijn natuurlijke vormen (dus ook een soort all bodies are good bodies verhaal) zijn mijn grootste inspiratiebronnen. Ook dieren, zeker die met uitsterven bedreigd zijn worden door mijn hand getekend. Ik ben zelf nog heel erg op zoek naar een stijl en hoop die organisch te bekomen door gewoon heel veel werk te maken en zo te ontdekken welke beeldtaal bij me past. Ik hou van experimenteren dus voorlopig produceer ik nog een veelheid aan stijlen.
Op vlak van performen en schrijven heb ik wel al een aantal kilometers gelopen. Ik mag steeds op grotere festivals hosten en ik blijf mooie kansen vinden op vlak van mijn meer dichterlijke endavours. Ik hou van poëzie schrijven voor mensen op straat (poetry for the people) en van improviseren (ik doe dit vaak met Auke Mertens, een danser die mijn woorden illustreert met fysieke beelden). Verder vul ik mijn onderneming aan door het geven van workshops waarvan een die heel populair is: “workshop how to workshop”. Hiermee wil ik andere creatievelingen of makers leren hoe ze hun skills kunnen doorgeven. Ik help hen daarbij nadenken over de aanpak en stuur hen vooral op vlak van psycho-pedagogische ideeën. Ook kunnen ze tijdens die sessies feedback vragen of hulp vragen bij al gemaakte plannen voor een workshop.
BAAS_ Hoe is jouw onderneming ontstaan?
Als leerkracht bleef er niet veel tijd over voor mezelf als maker. Ik heb toen de keuze gemaakt om te proberen een onderneming te starten. Ik ben sinds twee jaar dus 60 procent aan het werken en vul sinds oktober 2021 mijn loon aan met de winsten van mijn onderneming.
BAAS_ Vond je het moeilijk om de sprong te wagen?
Are you kiddin’ (lacht), ik was doodsbang en heb deze sprong vooral gewaagd omdat ik een enorm sterk netwerk had van mensen die in me geloofden. Nog steeds merk ik dat het financiële deel van het hele verhaal me angst inboezemt. Ik ben bijvoorbeeld net een dikke week ziek geweest en lag in bed met corona: dan kan ik niet werken en dan vrees ik voor mijn onderneming. Ook sociale media vind ik een moeilijke drempel: ik zou vaker moeten posten, maar ergens remt het ook mijn workflow. Ik voel me nog erg zoekende maar zie alles als leerproces. Ik moet wel toevoegen dat ik gelukkiger ben dan ooit want ik sta mezelf toe om te maken. En ik ben altijd al iemand geweest die wil werken met haar handen... en nu kan dat! Ik ben eindelijk uitvinder (glimlach).
BAAS_ Welke studies heb je allemaal gevolgd?
Goh, ik ben dus leerkracht en ik heb in de lerarenopleiding al verschillende bewegingen gemaakt omdat ik graag bijleer. Zo gaf ik les in Duitsland en in Denemarken en volg ik graag allerlei bijscholingen. Soms wil ik een hele nieuwe cursus of workflow ontwikkelen voor mijn leerlingen omdat ik nieuwe dingen weet of gezien heb. Zo doe ik dat ook voor mijn kunst: ik probeer zoveel mogelijk informatie op te zuigen. Ik volgde al jaren DKO opleiding aan de academie Berchem en Temse (al sinds mijn 15de). Ik lees, kijk docu’s, volg workshops, volg masterclasses en oefen. Er is een bekende slammer Mon Geveer die zegt: “Sluit u op in uw kamer en oefen.” Deze slagzin gebruik ik echt: ik oefen en schets en schrijf en leer en experimenteer.
BAAS_ Welke skills uit je studies neem jij mee?
Als ik kinderen alles kan leren, jongeren alles kan leren, dan kan ik dat ook mezelf. In de lerarenopleiding leer je “grinden” – niet dat ik die stresscultuur gezond vind – maar het heeft me al vaak geleerd door te zetten. Je leert er ook plannen en een loodzware administratie bolwerken. Als je 30 kinderen van een getypt rapport kunt voorzien, dan kan je ook je reçuutjes scannen.
BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen?
Het blijft voelen als nieuw. Maar ook het gevoel hebben dat ik aan het roer sta. Ik ben iemand die heel makkelijk rekening gaat houden met wat iedereen wil, en of iedereen het wel leuk heeft, dit heeft gevolgen als je in team werkt of onder een baas werkt. Ondernemen is zo fijn omdat ik zelf weet wat ik kan, mezelf kan uitdagen maar ook mijn grenzen ken. Ieder mens werkt op een andere manier en ik kan mijn eigen werkveld bouwen zodat ik het beste uit mezelf kan halen. En als dingen niet lukken, dan moet ik dealen met mezelf. Mensen praten vaak over zelfzorg, maar volgens mij zit echt nog meer moois in zelfkennis. Nu weet ik zelf nog beter wie ik ben, want ik moet mezelf aansturen (lacht).
BAAS_ Wat vind je minder leuk?
Het angstig zijn over niet succesvol genoeg zijn om het als onderneming te overleven. Of niet standvastig genoeg zijn om schokken te kunnen incasseren bij ongelukjes of ziektes.
BAAS_ Heb jij een rolmodel?
Hanne Torfs (Studio Nunki) is een geweldig rolmodel voor me, Britt Wuyts (Dressing circles) en Eylien Lommen (Let’s explore food). Allemaal vrouwen die echte ondernemingstalenten zijn. Maar ik denk ook aan Esohe Weyden (poëet), een echte dreamcatcher is dat. Doreen Hendricks, één van de jongste schrijvers die ik ken. Miksi, MJ en Wilma van Speakeasy BXL die me helpen bij het levend houden van experiment en dit zoetsappig laten klinken. Maar ook mijn partner Ruben Den Brok, een beetje de instigator van dit hele verhaal en diegene die me toch echt helpt wanneer ik voor moeilijkere vraagstukken sta in het ondernemen. Hij kan soms leerzame preken afsteken over prijszetting bijvoorbeeld, omdat ik soms echt te weinig vraag voor mijn werk. Ik ben dan zo dankbaar dat die even de boel inspecteert en zijn zeer heldere Nederlands-Brabantse mening dan geeft. I’m a lucky girl, dat er zoveel prachtige mensen me inspireren en ondersteunen in dit verhaal.
BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar?
Eerlijk: ik zou willen dat ik zonder kon. Maar hier komen ze dan: Mailbox (want ja mails beantwoorden is super important), Facebook Messenger (zo vinden veel mensen me) en Instagram (daar kan ik echt wel wat mensen bereiken), Yuki assistant (boekhouder clubhuisje) en mijn website (al krijgt die soms niet genoeg liefde, maar daar wil ik aan werken).
BAAS_ Boeken die je zijn bijgebleven?
Voor illustratoren? Art en visual perception: the psychology of the creative eye. Voor dichters? Klimaatdichters: zwemlessen voor later en Dean Bowens Bokman. Voor mensen die houden van natuur: Richard Powers, The Overstory en Wees onzichtbaar van Murat Isik.
BAAS_ En podcasts?
Ik luister vaker podcasts die niets met mijn werk te maken hebben: Ologies is een nieuwe favoriet, Let’s talk about myths baby en The weirdest thing I learned this week. Ook een aanrader is “Geen kleine man”.
BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen?
Laatst had ik een oud schetsboek gevonden waarvan ik het papier niet fijn vond. Het kon geen water dragen en het was best fragiel. Uiteindelijk heb ik mezelf uitgedaagd om het hele boek vol experiment te krabbelen. Het werd een waar festijn. En verder is een issue nog dat ik niet de beste aandachtspanne heb maar wel als ik geluk heb in een flow en hyperfocus kan geraken en dit vaak voor dagen, zelfs weken.
BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar?
Sowieso heb ik over 5 jaar nog meer geleerd over ondernemen en kan ik meer structuur in mijn planning brengen en realistischer zijn in het aannemen van commissies. Ik heb ook mijn stijl gevonden en kan nog gerichter klanten plezieren. Wat ik ook nog heel graag zou willen doen is vaker samenwerken met andere ondernemers: community is toch echt belangrijk.
En verder: stiekeme dromen zijn toch wel een expo houden, een boek uitgeven en een kleine voorstelling schrijven of regisseren. Het gekke is, ik kan moeilijk voorspellen wat op mijn pad komt, juist omdat ik zo graag experimenteer en nieuwe dingen leer. Maar ik weet dus wel zeker dat ik mezelf als een pokémon zal laten evolueren, en zal bijleren door elke kans te nemen die op mijn pad komt!
BAAS_ Heb je op dit moment personeel?
Nee, en ik zou ook geen personeel nemen, misschien een mini-slang of een vis als gezelschap. Mijn bedrijf kan ook echt genoeg groeien als ik er alleen voor sta. Het is een creative bussiness dus het vraagt ook vooral mijn maken. In samenwerkingen zal er misschien eens worden gewerkt met personeel of als ik een expo hou of zo. Maar ik koos ondernemen om als kunstenaar de ruimte te hebben om te groeien, en dat moet ik alleen doen.
BAAS_ Werk je samen met partners?
Heel vaak, en deze hoofdstukken in mijn ondernemerschap zijn voor mij het aller waardevolst. Mijn grootste en meest ambitieuze samenwerking tot nu toe was met Eylien Lommen van Let’s explore food. Ik mocht een huisstijl bedenken voor haar pop-up restaurant en heb het interieur geschilderd. Het bedenken van een concept en daarna waarmaken van de beelden erbij waren voor mij tot nu toe het fijnste wat ik ooit heb gedaan. Ik kreeg van Eylien ook absolute autonomie over het design werk, dat tomeloze vertrouwen, dat doet iets met je als ondernemer.
BAAS_ Kan je van je onderneming leven?
Nog niet, mijn boterhammetjes met hummus betaal ik met mijn onderwijsbaan. Maar er is een ander soort “life juice” dat ik uit de onderneming haal. Iets wat niet in geld is uit te drukken. Het is rendement op vlak van vrijheid, geluk en misschien ook wel een beetje het oogsten van kleine dromen. Hoe fijn is dat? Het bedenken dat een kleinere ik in een ver verleden naar me kijkt en denkt wat een geweldig volwassen persoon staat daar te maken.” Mijn kleine ik is trots op de volwassen versie. Ik wil trouwens altijd een beetje les blijven geven want ik vind mijn leerlingen ontzettend waardevol. Het is een mooie balans tussen “met en voor mensen werken” en “in mijn eentje creëren of performances bouwen.”
BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben?
Moed, doorzettingsvermogen, een gezonde portie angst (dat is dan om de drive levend te houden), passie, een lief en begripvol vangnet, andere ondernemers om mee te sparren en informatie mee uit te wisselen, koffie of thee, plannen (zowel toekomst als schema’s uitwerken), Trello beheersen (mijn favo-planprogramma), people skills, zelfrespect, ... en als het even meezit een troep mensen zoals BAAS (knipoog).
BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen?
Dat je best iets 90% afwerkt voor je feedback vraagt aan anderen. En dan heb ik het niet over klantgericht werk, dan heb ik het over je ideeën of projecten die je voor jezelf uitdenkt. Iedereen volgt namelijk zijn eigen pad, en teveel kritiek kan je nogal van je eigenheid en eigen baan afleiden. Je wil meer jezelf worden als ondernemer, iets doen of maken in jouw stijl. Dus dan werk je ook best de grote lijnen even alleen uit. Denk zo ver je kan en maak zoveel mogelijk van die plannen al af. Deze raad kreeg ik van Valerie Lin, een Berlijnse kunstenaar.
BAAS_ Heb je zelf nog tips voor jongeren die willen starten?
Als het goed voelt en je bent op een moment in je leven dat je denkt: “Ik kan de ruimte en de tijd nemen om mijn plan/droom te gaan najagen”. Aarzel dan niet. En ook: blijf niet doorploeteren als iets niet goed voelt. Vul je dagen niet met “what could be” – zit niet jaloers naar stories/reels te staren waarbij je denkt “kon ik dat ook maar”... de waarheid is dat het heel waarschijnlijk is dat je het ook kan. Bekijk iets proberen als een leerproces: als iemand stopt met een richting om iets anders te gaan doen op de unie, kijkt niemand raar op... je mag net zo vloeibaar zijn in het ondernemen, je mag net zo flexibel zijn in het leven. Falen mag, twijfelen mag, doorbijten mag, opstaan mag, pauzeren mag. Maak het vooral gezond, leuk maar realistisch en werkbaar voor jezelf.
INSTAGRAM_ Ik Maak Iets Anders
WEBSITE_ Marjan De Ridder
TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen
