Goesting om te ondernemen? Netwerken met collega-ondernemers? ​ TAKEOFFANTWERP_ organiseert maandelijks een netwerkmoment in BAR_Takeoff met ondernemingsgezinde studenten. SINC After Class opent zijn deuren voor iedereen. ​ Ja, echt voor iedereen die zin heeft om te ondernemen! Zit je met een idee, maar geen idee hoe je van start kan gaan? Of al van start gegaan en netwerken met collega's? Op zoek naar tips & tricks? Of gewoon contacten leggen met andere jonge ondernemers? ​ Heb geen schroom, geen vraag is te gek. Maandelijks netwerkmoment Elke 4de woensdag van de maand brengen we ondernemingsgezinde studenten samen in BAR_Takeoff, we openen vanaf 19u00 onze deuren. De toegang is volledig gratis. Noteer alvast volgende netwerkmomenten in je agenda: _ woensdag 22 februari 2023 _ woensdag 29 maart 2023 _ woensdag 26 april 2023 _ woensdag 24 mei 2023

Michelle Horsten is studente Juwelier-Goudsmid en heeft ondertussen al haar eigen merk “The Color Gold” waarbij ze vooral met sieraden en edelstenen werkt. BAAS_ Dag Michelle! Vertel eens, wie ben jij en met wat ben je allemaal bezig? Ik ben Michelle, ondernemer van “The Color Gold” sieraden en edelstenen. Ik kom oorspronkelijk uit Noord-Brabant in Nederland maar woon ondertussen al 20 jaar in België. Wonen doe ik in het hartje van Antwerpen, waar ik ontzettend graag woon én de ideale plek is om te ondernemen! Ik ga met plezier naar mijn opleiding Juwelier-Goudsmid om mijn skills bij te schaven. Momenteel ben ik bezig met het uitwerken van de najaarscollectie die er aan komt. Dit is voornamelijk sieraden maken, fotoshoots houden, promoties regelen en verkopen op markten. Ik zit boordevol met nieuwe ideeën hiervoor dus dit houd mij lekker bezig. BAAS_ Hoe is jouw onderneming ontstaan? Ik heb een hele grote liefde voor edelstenen (dit is een understatement) en draag ze dagelijks! Vroeger stopte ik vaak een paar losse stenen in mijn broekzak, hing ik er aan een touwtje om mijn nek of stopte er zelfs in mijn schoen (niet zo comfortabel) omdat ik ze persé bij me wou dragen. Toen ik voor mijn moeder op zoek was naar een origineel verjaardagscadeau wou ik zelf oorbellen maken met een labradoriet-steen er aan. Na wat proberen was het een creatieve set oorbellen geworden. Ik vond het zo leuk om zelf combinaties te creëren met edelstenen dat ik sindsdien nooit meer ben gestopt! Ik dacht: “hé, waarom doe ik dit niet elke dag?” In de meeste kristallenwinkels kon ik alleen dezelfde modellen van sieraden in combinatie met edelstenen vinden en die vond ik soms wat ouderwets of gelijkend. Zo is mijn idee om zelf een sieradenlijn te starten ontstaan. Mijn doel is om sieraden te maken die draagbaar en licht zijn, en de schoonheid van de edelsteen benadrukken. BAAS_ Waar staat jouw onderneming vandaag de dag? Vanaf de start tot nu heb ik flink wat stappen vooruit gezet. Ik ben erg kleinschalig begonnen en ondertussen blijft mijn onderneming elke dag meer en meer groeien. Mijn technische vaardigheden verbeteren steeds en mijn zakelijke kennis ook. Dus ik groei zelf ook steeds, samen met mijn onderneming! BAAS_ Vond je het moeilijk om de sprong te wagen? Ik vond het enorm spannend in het begin en dat is het nog steeds! Maar ik heb geen seconde getwijfeld of spijt gehad! BAAS_ Zijn er zaken die je achteraf bekeken anders had gedaan? Ja hoor; sneller hulp vragen aan anderen en niet alles alleen willen doen! Ik ben nogal een plantrekker dus deed alles in het begin alleen. Nu vraag ik veel sneller advies aan andere ondernemers, experts en mensen om mij heen om bij te springen. BAAS_ Welke studies heb je allemaal gevolgd? Ik heb een jaar Communicatiemanagement gevolgd en Opleidings-en Onderwijswetenschapppen. In mijn bachelor Leerkracht P.O. (kunst) en Biologie kon ik veel meer mijn creativiteit kwijt. Daarna ben ik nog de opleiding Goudsmid er gaan volgen, waar ik nog steeds mee bezig ben. Hier heb ik zeker vaardigheden en kennis uit kunnen overdragen naar mijn zaak. Uiteindelijk neem je toch meer info mee uit opleidingen dan je denkt! Ik zit nu in mijn afstudeerjaar van Juwelier- Goudsmid en vind het jammer dat de opleiding na 4 jaar afgelopen is. Dus ik ben al op zoek naar vervolgopleidingen om te volgen. Qua technieken valt er zo ontzettend veel te leren! BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen? De uitdaging en het leerproces. Ik vind ondernemen erg leuk omdat er zo veel groeimogelijkheden zijn en ook pit vraagt. Dit is wel iets wat ik graag heb. BAAS_ Wat vind je minder leuk? Administratief werk. Ik ben veel liever creatief bezig. Helaas is administratie bijhouden en goed uitwerken essentieel bij een onderneming! Veel mensen onderschatten dit maar het zorgt er wel voor of je zaak verder gezond kan groeien of niet. Ik drink gewoon extra veel koffie en zet me achter een hoop papierwerk met wat muziek om me er door te werken én dat helpt (lacht)! BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar? Fastbudget om je zakelijke inkomsten en uitgaven te tracken. Sumup voor betalingstransacties en Canva uiteraard! BAAS_ Heb je ooit inspiratie gehaald uit podcasts? Als je een flinke motivatieboost nodig hebt raad ik je aan om naar “Your World Within”-Best Motivational Speeches te luisteren. Instant kippenvel moment. The Product Boss Podcast: twee dames uit Amerika die tips en plannen geven om producten te verkopen. Van Marketing strategieën tot mindset and selling. Erg handig om je zaak te verbeteren. BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen? Ik probeer mijzelf elke dag uit te dagen en grenzen te verleggen. Ik probeer graag nieuwe technieken uit en push mezelf om stappen te nemen die eerst spannend lijken. Zoals deze week nog: momenteel werk ik vooral met zilver maar ik heb mijzelf (op aandringen van mijn vakdocent) gepusht om in het goud een ring te maken. Weer een stap vooruit om het materiaal en zijn mogelijkheden te ontdekken! BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar? Met veel plezier aan het werk achter mijn werkbank in mijn eigen atelier! BAAS_ Werk je samen met partners? Mijn collectie is sinds kort te koop bij “Dreamlab” in hartje Antwerpen. De oprichter hiervan, Steven Debus, is ook een creatieve ondernemer in hart en nieren. Dat voel je al als je Dreamlab binnenstapt. Zo heeft hij een concept store opgericht om de dromen van jonge ondernemers waar te maken. Hij heeft mij ook erg geholpen met tips om mijn displays te verbeteren en inzichten te geven in de verkoop. Erg fijn om met hem samen te werken! BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Doorzettingsvermogen en flexibiliteit. Elke dag is weer een andere uitdaging en het is wel fijn om hier met een open mindset mee om te gaan. BAAS_ Wat is het eerste dat je doet als je opstaat? Hoe ziet een gemiddelde dag eruit? Een heerlijk kopje koffie zetten en muziek draaien. Ik haal veel motivatie en inspiratie uit muziek dus mijn boxen staan bijna de hele dag op repeat met mijn favoriete playlists. Vooral als ik achter mijn werkbank bezig ben: dan vergeet ik snel de tijd omdat ik zo in de “flow” zit. BAAS_ Kom je zelf uit een ondernemersfamilie? Ik kom uit een vrij creatieve familie. Mijn moeder heeft een eigen coaching- en healingpraktijk waar ze mensen ondersteunt in hun carrière, levenspad en creatief les geeft. Zij is echt mijn “go-to” person voor advies. Mijn oudste zus Bregje is fulltime kunstenares waar ik erg naar opkijk. Mijn drie andere zussen zijn ook creatief bezig op hun manier en hebben ook net zo’n ondernemingsdrang, dus ik ben erg benieuwd wat de toekomst brengt! Misschien een gaaf project waarin we onze talenten kunnen verenigen? BAAS_ Heb je jezelf beter leren kennen door het ondernemen? Zeker weten! En ik leer mezelf nog steeds elke dag beter kennen in het proces. Maar dat is wat ondernemen ook uitdagend en interessant maakt vind ik! BAAS_ Waar droom je van voor de toekomst? Ik ben aan het plannen om een eigen atelier/winkel op te starten maar wat ik ook leuk vind is om andere ondernemers te stimuleren en inspireren om hun weg te zoeken. Misschien een combinatie van beide? BAAS_ Kijk je op naar bepaalde personen? Ik kijk erg op naar de goudsmid Natasha Libelle. Zij maakt heel kleurrijke, fijne en feeërieke sieraden. Door haar Instagram-account kan ik blijven scrollen en dromen. BAAS_ Welke goede raad heb je voor jonge mensen die aan het begin van hun ondernemerscarrière staan? Maak een klein begin en groei hieruit verder. Niet alles hoeft perfect getimed of tot in de puntjes uitgedokterd te zijn. “The perfect time is now!”. BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? “Goed geschuurd is half gepolijst”. Dat is zowat het mantra dat we uit de opleiding edelsmeden meekrijgen. En dit klopt inderdaad, zo voorkom je veel opknapwerk en tijdverlies achteraf. BAAS_ Heb jij een quote waarmee je jezelf identificeert? “Life is too short to wear boring jewelry”. INSTAGRAM_ The Color Gold WEBSITE_ The Color Gold TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Simon (25) heeft een hart voor jongeren: hij organiseert feesten voor studenten en lanceerde in november 2021 zijn eigen ontwikkelde drankspel applicatie “Plot Twist”. De app is gratis te downloaden in de Appstore of via Google Play. BAAS_ Hoi Simon! Laten we beginnen bij het begin: hoe ben je op het idee gekomen om een drankspelapplicatie te gaan ontwikkelen? Met mijn vrienden heb ik heel veel drankspellen gespeeld. Na drie jaar dezelfde applicaties te spelen waren mijn vrienden en ik daarop uitgekeken en was er geen andere versie of spelvorm te vinden. Onder het motto “alles wat je zelf doet, doe je beter” heb ik zelf eentje ontwikkeld. BAAS_ That’s the spirit! Hoe ben je er vervolgens aan begonnen? Ik zat eigenlijk vol ondernemingsplannen, maar had moeite met het vasthouden aan één enkel idee. Oorspronkelijk wilde ik iets doen met muziekevenementen, maar door corona liep dit plan spaak. Ik besloot om een traject bij BAAS te volgen. De ondernemerssessies van BAAS zorgde ervoor dat ik mijn uitstelgedrag achterwege liet zodat ik me kon concentreren op één ondernemingsidee: de applicatie. Ook het systematisch samenkomen en stapsgewijs leren in je proces zijn voor mij heel nuttig geweest. BAAS_ Waar staat jouw onderneming vandaag de dag? We zijn nog enkele maanden verdergegaan met de applicatie, maar mits corona gedaan was en ik ook al bestaande succesvolle muziekevenementen had, is de applicatie even aan de kant geschoven. Het is moeilijk om de balans te vinden tussen de verschillende projecten, je werk en privé. Desalniettemin heb ik twee uitverkochte muziekevenementen georganiseerd voor 2500 man, verdeeld over vier zalen. Die verschenen zelfs in het nieuws en de krant, wat op zijn beurt een serieuze meerwaarde zal zijn voor de drankspel applicatie! Ik ben uiteindelijk ook met één van mijn twee halftijdse jobs gestopt om meer tijd te hebben voor mijn eigen projecten. Zo kon ik ook instappen in het co-working programma van BAAS en mijn muziekevenementen terug op poten zetten. BAAS_ Wat was in jouw ondernemerstraject tot nu toe de grootste uitdaging? De grootste uitdaging, waar ik tot op de dag van vandaag nog altijd mee struggle, is mij concentreren op één project en daarin doorzetten. Het heeft mij zeker een halfjaar geduurd om niet elke week met een nieuw project en nieuw idee te willen beginnen. Stap voor stap leren werken, jezelf overtuigen om door alle minder creatieve dingen te gaan (en dus niet te veel tegelijkertijd willen doen), is voor mij het moeilijkste. BAAS_ Wat zou je achteraf bekeken anders hebben aangepakt? Programma’s, workshops of partners zoeken die je helpen bij het concentreren en zelfstandig werken. Het is niet omdat je je eigen baas bent dat je niet in een programma kan stappen met andere eigen bazen. Of manieren kan zoeken zoals wekelijkse afspraken met anderen om elkaar te stimuleren in elkaars doel. Mijn koppigheid van alles zelf te willen doen hoeft daarom niet altijd de beste optie te zijn (lacht). BAAS_ Welke van je talenten komen het best van pas als ondernemer? Altijd sympathiek en authentiek zijn. Door jezelf aan te leren om altijd iedereen gedag te zeggen en oprecht geïnteresseerd te zijn maakt het dat het mij geen moeite kost wanneer ik met vragen zit of mensen zoek om iets uit te testen. Daarnaast bouw je op deze manier je eigen netwerk en mensenkennis verder uit. Ook vind ik het als ondernemer belangrijk om creatief en marketing-gericht te zijn. Wanneer je creatief bent kan je veel bereiken. Als je daarnaast ook veel mensenkennis hebt kan je veel gerichter werken en je creativiteit met een marketingblik combineren. BAAS_ Wat is voor jou de definitie van ondernemerschap? De kans om op een niet opgelegde manier je geld in deze maatschappij te verdienen. Waarbij alles wat je doet volledig aan jezelf te danken is, en op zijn beurt meer voldoening en mogelijkheden met zich meebrengt. BAAS_ Wat is het eerste dat je doet als je opstaat? Hoe ziet een gemiddelde dag eruit? Een glas water drinken, douchen, iets eten en dan niet te lang wachten met aan de slag te gaan om alert te blijven. Ik heb een tijdje om de twee dagen, na een glas water te drinken, 20 minuten gaan lopen en moet wel zeggen dat dat een enorme meerwaarde was! Je voelt je veel frisser en alerter voor de rest van de dag. BAAS_ Kom je zelf uit een ondernemersfamilie? Neen, eerder het tegenovergestelde. Het was juist omdat mijn moeder nauwelijks iets ondernam dat ik getriggerd werd zelf dingen te organiseren (lacht). BAAS_ Heb je jezelf beter leren kennen door het ondernemen? Absoluut! Dat vind ik er zelf het mooie, maar ook soms vermoeiende aan. Om te groeien in mijn onderneming ontdek ik telkens opnieuw waar ik nog in moet groeien als persoon. In mijn opzicht gaat dat gemakkelijk hand in hand. BAAS_ Waar droom je van voor de toekomst? Als kind was ik al een uitvinder, het liefst zou ik ook de rest van mijn carrière concepten bedenken en ontwikkelen voor de entertainment sector. Mijn doel is om evenementen met entertainment te combineren en daar ook mijn boterham mee te verdienen. Op een dag wil ik niets anders meer doen dan zaken uitvinden waar mensen plezier aan hebben. BAAS_ Kijk je op naar bepaalde personen? Ja, een aantal zelfs! Peter de Cuypere op vlak van evenementen. Hij gaf een van de eerste workshops waarbij ik een geniaal creatief man hoorde spreken. Ik zag dat succesvolle mensen absoluut niet per se saaie zakenmannen, maar even goed wat prettig gestoorde creatievelingen, kunnen zijn. Ook naar Wouter Torfs kijk ik sinds kort op. Een mooi voorbeeld van een zeer succesvolle zakenman waarbij hij je toch het idee geeft dat niet alle top lui geldbeluste wolven zijn. En om af te sluiten: Michael Jordan. In de serie “The Last Dance” heeft hij mij enorm geïnspireerd op vlak van doorzettingsvermogen en persoonlijkheid. BAAS_ Heb jij een gouden tip voor mensen die van passie hun beroep willen maken? Praat en visualiseer zoveel mogelijk over wat er in je hoofd zit. Teken en schrijf hoe jouw onderneming er moet uitzien en hang het boven je bed. Vraag aan mensen achter hun passies, en probeer zoveel mogelijk ook over de jouwe te vertellen. Hoe meer je erover praat en het visualiseert, hoe concreter het begint te worden. Dit is een training op zich. Wanneer je passie bijvoorbeeld tekenen is en je maar twee keer per jaar er tijd in steekt, dan geef je het vuur van je passie niet veel kans om groter te worden. BAAS_ Heb jij een quote of motto waarmee je jezelf identificeert? Groeien op elk vlak is het meest boeiendste dat je jezelf tot in de oneindigheid kan aanleren. INSTAGRAM_ Spitsuur TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Frederic Bongers is een rasechte productontwikkelaar- & ontwerper. Hij heeft zijn eigen onderneming “Bodon” waarmee hij decoratiestukken maakt vanuit 3D-printers. Het is een ontwerpstudio gevestigd in Antwerpen. Hij probeert verbeeldingskracht en creativiteit bij zijn klanten te brengen door goede en eerlijke producten te ontwerpen en te maken. BAAS_ Dag Frederic, hoe is jouw onderneming ontstaan? Mijn onderneming is heel spontaan ontstaan. Ik werkte als ontwerper voor een bedrijf dat verlichting produceerde, maar na een tijdje was ik toe aan iets nieuw. Zonder plan B had ik mijn baan opgezegd zodat ik me rustig kon oriënteren op wat ik wil doen. Tijdens deze rustperiode heb ik me toegelegd op allerlei projecten die al even aan de kant lagen wegens tijdsgebrek. Één daarvan was een grote kaart van Antwerpen in 3D maken. Zonder veel nadenken zette ik een foto van het eindresultaat op Facebook. Dit werd meteen een succes want de volgende dag werd ik gecontacteerd door Gazet van Antwerpen en ATV. Daarna kwamen al meteen de eerste bestellingen binnen. BAAS_ Oh wat cool! En waar staat jouw onderneming vandaag de dag? Na deze drukke start begint alles wat te stabiliseren en is het rustig. Deze periode kan ik nu gebruiken om de volgende fase voor te bereiden omdat ik vanaf oktober flink wil uitbreiden. Ik heb daarom een bedrijfspand gevonden om te huren en enkele machines aangekocht. BAAS_ Wat was in jouw ondernemerstraject tot nu toe de grootste uitdaging? Als zelfstandige met een eenmanszaak ben je voor alles verantwoordelijk: van boekhouding tot levering! Het is eerlijk toegegeven soms moeilijk om het overzicht te bewaren. Goed plannen is hierbij noodzakelijk. BAAS_ Wat zou je achteraf bekeken anders hebben aangepakt? Ik zou me beter voorbereiden en een goed businessplan opmaken. Dit laatste is nodig om niet voor onverwachte verrassingen te staan. BAAS_ Welke studies heb je allemaal gevolgd? Ik heb een master in productontwikkeling behaald aan de Universiteit van Antwerpen. BAAS_ Welke skills uit je studies neem jij mee? Binnen de opleiding leer je op een creatieve manier denken. Je leert hoe je een probleem moet analyseren en daarvoor snel oplossingen te bedenken. Daarnaast gaf de studie me ook een hele hoop praktische skills zoals het werken met 3D-programma’s en technisch tekenen. BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Om een goede ondernemer te zijn heb je vooral sociale vaardigheden nodig. Je moet durven mensen aan te spreken, te onderhandelen en te netwerken. BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen? Ik vind het leuk om betrokken te zijn bij het hele proces: van idee tot levering bij de klant. Het geeft enorm veel voldoening wanneer de koper tevreden is aangezien ikzelf alle stappen heb gedaan. BAAS_ Kijk jij op naar bepaalde publieke figuren? Een van mijn rolmodellen is Keith haring. Hij zorgde ervoor dat zijn kunst bereikbaar was voor iedereen. Dit deed hij niet alleen met zijn befaamde graffiti, maar ook door zijn 'pop shops' waar hij zijn werken verkocht aan een aanvaardbare prijs. BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar? Als moderne ondernemer moet je aanwezig zijn op sociale media. Hoewel ik het voor mijn privéleven niet doe, ben ik actief op Facebook en Instagram. Je moet steeds proberen opvallen met je onderneming en daarnaast is het een kunst om je te proberen onderscheiden van anderen. BAAS_ Zijn er boeken die je zijn bijgebleven? 'It's Not How Good You Are, It's How Good You Want to Be' van Paul Arden is een leuk, humoristisch boek dat de lezer aanmoedigt om creatief te denken en om trots te zijn op wat je doet. BAAS_ Luister je ook naar inspirerende podscasts? ‘The futur with chris do’ is een podcast gericht op creatieve ondernemers die de interessante overlap tussen design, marketing en business verkent. Reclamemaker Chris D houdt openhartige gesprekken met inspirerende mensen uit de wereld van design, technologie, marketing, business, filosofie en persoonlijke ontwikkeling. BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen? Ik let altijd goed op naar wat mijn concullega's doen. Dit houdt me enerzijds scherp, maar werkt ook heel inspirerend. BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar? Ik wil dat Bodon over vijf jaar een gekende naam is in de Belgische designwereld. BAAS_ Werk je samen met partners? Zelf heb ik geen rechtstreekse partners maar ik werk regelmatig met mijn jongere broer samen. Hij is vooral heel bedreven in houtwerk, zo maakt hij de kaders voor mijn grotere werken. Hij is echt een handige harry. Voor elk nieuw project ga ik bij hem langs voor advies. BAAS_ Kan je van je onderneming leven? Het lukt, maar er is niet veel overschot. Mijn omzet moet nog wat groeien om echt gerust te zijn dat ik elke storm kan overleven. BAAS_ Wat is het eerste dat je doet als je opstaat? Hoe ziet een gemiddelde dag eruit? Elke dag is anders! Dat vind ik net een van de leukste dingen aan zelfstandig zijn. Sommige dagen zit ik in een geweldige flow en werk ik tot diep in de nacht en op andere dagen klap ik mijn laptop ‘s middags al dicht. BAAS_ Kom je zelf uit een ondernemersfamilie? Ja! Ik kom uit een rasechte ondernemersfamilie! Mijn ouders hebben een winkel met tuinapparaten. In mijn kindertijd was het heel normaal dat het aan de keukentafel ging over prijszetting, marges en verkoopcijfers. Hierdoor zag ik ook de harde kant van het ondernemen zoals de lange uren en de grote verantwoordelijkheid. BAAS_ Heb je jezelf beter leren kennen door het ondernemen? Ik ben veel bewuster geworden van mijn eigen sterktes en zwaktes. BAAS_ Welke goede raad heb je voor jonge mensen die aan het begin van hun ondernemerscarrière staan? Vraag je omgeving om kritisch te kijken naar je onderneming. Mensen geven niet graag kritiek om je gevoelens te besparen maar als je er specifiek om vraagt hoor je vaak dingen waar je zelf nooit aan had gedacht. BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? Veel mensen besteden te veel tijd aan het perfectioneren van iets voordat ze het daadwerkelijk doen. In plaats van te wachten op perfectie, ga je gang met wat je hebt en verbeter het gaandeweg. BAAS_ Heb jij een quote waarmee je jezelf identificeert? Je kan de richting van de wind niet veranderen, wel de stand van je zeilen. INSTAGRAM_ Bodon WEBSITE_ Bodon TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Heb jij een briljant idee? Wil je werk maken van je ondernemingsdroom? Schrijf je dan voor vrijdag 17 februari in voor Start Academy 2023! Wie weet win jij er €1.500en tal van andere waardevolle prijzen mee?! Start Academy is een combinatie van een ideeënwedstrijd en begeleidingstraject voor studenten hoger onderwijs met een ondernemingsidee. Tijdens het begeleidingstraject ontdek je of er potentieel in je idee zit en werk je je idee stap voor stap uit. Hierbij kan je rekenen op events, webinars en indien gewenst kwalitatieve begeleiding en ondersteuning van een persoonlijke coach en experts uit verschillende domeinen. Tijdens de ideeënwedstrijd krijg je de kans om je uitgewerkt idee te pitchen voor een professionele jury. Wie weet word jij dit jaar wel één van de finalisten van Start Academy 2023?! Je kan zowel individueel als in team (maximaal zes personen) deelnemen aan Start Academy. Deelname is gratis en meer dan waardevol! Ben je klaar om erin te vliegen? Klik dan op onderstaande knop om je in te schrijven. Registreren kan nog tot en met 17 februari 2023.

De goedlachse tweeling, Lore & Lotte (24), hebben een grote passie voor grafische vormgeving die ze vertalen met hun onderneming “Studio Idem Dito”. Met een diploma grafische/digitale media en mediatechnologie op zak werken ze in dienst in hoofdberoep, in combinatie met hun onderneming in bijberoep. BAAS_ Dag Lore & Lotte! Hoe is jullie onderneming ontstaan? Lotte: “De ondernemerszin ontstond al in het middelbaar door activiteiten te organiseren voor onze lokale jeugdbeweging. Daarnaast ontwierpen we ook affiches voor verschillende evenementen zoals een wafelenbak, fuiven, ... En eigenlijk startte deze misschien zelfs nog vroeger. Tijdens familiefeesten knutselden we steeds tekenen en schilderijen en hingen we deze omhoog in onze ‘toonzaal’. Alle familieleden mochten dan komen kijken en betaalden een klein zakcentje.” Lore: “Deze ondernemerszin groeide meer en meer in het Hoger onderwijs. We kregen steeds meer vragen van kennissen en vrienden om grafische opdrachten uit te werken en toen is de beslissing gevallen. Als we het doen, dan doen we het meteen goed. Meteen nadat we zijn afgestudeerd is Studio Idem Dito ontstaan.” BAAS_ Valt het mee om als zussen te ondernemen? Hebben jullie soms onenigheden? Als tweeling hebben we bijna heel onze schoolcarrière samen in de klas gezeten, met uitzondering van de laatste drie jaren van het middelbaar onderwijs. Het is vooral tijdens onze studie in het hoger onderwijs, grafische en digitale media, duidelijk geworden dat we een goed team kunnen vormen. In de richting Grafimediatechnologie kregen we veel opdrachten en deadlines. We werkten dan vaak samen aan een project en we vullen elkaar hierin goed aan. Dus op dat vlak was het niet nieuw voor ons om als zussen samen te werken. BAAS_ Komen jullie altijd overeen? We komen zeker op de meeste vlakken overeen. Het is zo dat we onze taken heel goed verdeeld hebben waardoor we ook een transparant beeld hebben van wie wat doet binnen ons bedrijf. Het komt natuurlijk wel eens voor dat de ene een andere kijk heeft op iets, maar dan proberen we dit met overleg op te lossen. En vaak komen we dan wel tot een punt dat we allebei tevreden zijn de het uiteindelijke beslissing (lacht). Het zijn vooral op dagen dat we weinig slaap hebben, dat er eens gekibbeld kan worden, maar uiteindelijk kennen we elkaar goed genoeg daarvoor en kunnen we er achteraf nog om lachen. BAAS_ Kwamen jullie als kind al zo goed overeen? Als kind speelden we enorm veel samen, misschien omdat we een tweeling zijn nog meer dan andere broers en zussen. We konden ons uren amuseren met buiten spelen en nieuwe dingen ontdekken. We hebben ook altijd samen in de jeugdbeweging gezeten en deden dezelfde hobby's waardoor we wel echt een sterke band hebben. We kennen elkaar door en door. BAAS_ Welke valkuilen zijn jullie tot hiertoe al tegengekomen? Lotte: “Als we teruggaan naar de periode op de schoolbanken, dan hadden we graag als studentondernemer aan de slag gegaan, dit hebben wij helaas niet gedaan. Als je een passie hebt voor het ondernemen kan je hier namelijk best zo snel mogelijk werk van maken. Op die manier heb je veel tijd om te leren, te groeien en om te netwerken. Wanneer je dan de keuze moet maken om naar bijberoep of hoofdberoep te gaan, dan is de ‘testfase’ voorbij en heb je een voorsprong gemaakt. Dan weet je hopelijk ook wat je het liefste doet en waarvan je gelukkig wordt als ondernemer.” BAAS_ Was het moeilijk voor jullie om de sprong te wagen? Lore: “Als perfectionisten was de stap om zelfstandige in bijberoep te worden niet zo evident. We zijn soms eeuwige twijfelaars. De sprong in het onbekende is spannend. Maar het was wel de beste keuze die we konden maken. We gingen onze dromen achterna en hebben er nog geen seconde spijt van gehad.” BAAS_ Welke aspecten uit jullie studietijd gebruiken jullie tijdens het ondernemen? Lotte: “We hebben beide tijdens onze eerste stageperiode een fictief bedrijfje mogen opstarten met 7 andere studenten. Mijn bedrijfje was onder de naam 51 graden Noord en dat van Lore onder de naam Studio Ahead. We werkten met onze groepjes een volledige huisstijl uit, zochten naar klanten en mochten voor één maand fictief al onze opdrachten inplannen, uitwerken, factureren, etc.” Lore: “Hierdoor leerden we van andere ondernemers de kneepjes van het vak, dit tijdens een wekelijks workshop-moment. Ons kantoor vond ook plaats in een bestaande onderneming waardoor we van hen ook dagelijks tips en tricks kregen. We leerden communiceren in een groep, maar ook met onze klanten hadden we wekelijkse vergaderingen en meetings. Mijn zus en ik waren allebei projectmanager alsook grafische vormgevers binnen het bedrijf.” Lotte: “Deze stage vonden we beide hemels om te doen. We voelden de ondernemerszin steeds meer en meer kriebelen.” BAAS_ Wat vinden jullie het leukste aan het ondernemen? Lotte: “Je kan zoveel bijleren op verschillende vlakken met vallen en opstaan. Als ondernemer neem je lessen mee die je ook in het dagelijkse leven kunt gebruiken. Door deel te nemen aan netwerk- evenementen leer je nieuwe mensen kennen. Je komt ook regelmatig op plaatsen waar je normaal nooit zou komen. We kunnen zo nog wel even doorgaan (lacht)... BAAS_ Halen jullie inspiratie uit bepaalde rolmodellen? Lore: “Als tieners keken we allebei regelmatig naar YouTube-video’s van bekende Nederlandstalige vloggers. Denk aan Bij Bonnie, Lifestylespot, VeraCamilla, de Huismuts, Tonya Mas... we keken vooral op naar het feit dat ze zelfstandig waren en op een creatieve manier hun content deelden. BAAS_ En uit podcasts? Lotte: “Wij houden echt van podcasts! Enkele aanraders: Céline De Roeck over lanceren, Justine Seynhaeve Podcast, Studio Sociaal de podcast, House Of Mindstyle de podcast, Elke dag vakantie, Onbespreekbaar, Your Inner Glow, Follow your bliss, tot later, BLIS de podcast, Meer doen in minder tijd podcast, de volksjury,... BAAS_ Welke apps op jullie smartphone zijn onmisbaar? Lotte: “Waze! Om de snelste weg te vinden naar alle drukkers en onze klanten (lacht).” Lore: “Daarnaast ook alle sociale media apps, alsook Canva, Lightroom, Wix owner, Kobo E-reader en Spotify.” BAAS_ Proberen jullie op een manier jezelf nog meer uit te dagen? Lore: “Jezelf blijven uitdagen brengt je op termijn tot een hoger niveau. Ondernemen is vooruitgaan, mee zijn met de nieuwe trends en uniek naar voor komen. Het blijft ook interessant en veelzijdig door jezelf uit te dagen en nieuwe dingen te ontdekken. Soms moet je keuzes maken in het onbekende zoals van bijberoep naar hoofberoep omschakelen of cursussen volgen met onbekende mensen of spreken voor een groep. Het zijn allemaal uitdagingen die we steeds opnieuw aangaan.” BAAS_ Waar zien jullie jezelf over 5 jaar staan? Lotte: “Over vijf jaar genieten we beide van het leven als ondernemer in hoofdberoep. We mogen dagelijks aan projecten werken die we graag doen, hebben genoeg tijd voor ontspanning en zorgen ervoor dat er enkele maatschappelijke taboes bespreekbaar gemaakt worden aan de hand van grafische uitwerkingen.” BAAS_ Werken jullie samen met partners? Lotte: “We werken samen met een social media expert waarmee we maandelijks een meeting hebben. Willow.Co helpt ons om een overzicht te bewaren en deelt ons de nieuwste tips en tricks op social media en heeft een platform waarop we alle posts kunnen inplannen. BAAS_ Kunnen jullie van Studio Idem Dito leven? Lotte: “Momenteel kunnen we niet van onze onderneming leven omdat we deze uitoefenen in bijberoep. Lore gaat als eerste de sprong wagen naar hoofdberoep. Na overleg met de boekhouder en voldoende opdrachten op de planning te hebben staan, is deze stap mogelijk. Ze zal in de toekomst dus leven van de onderneming. Later dit jaar of begin volgend jaar willen we graag beide volledig zelfstandige in hoofdberoep zijn.” BAAS_ Welke skills moet voor jullie een ondernemer hebben? Lore: “Een ondernemer moet een beetje van alle markten thuis zijn, maar moet ook zaken uit handen durven geven om zo tot het beste resultaat te komen. Communicatie is een van de belangrijkste factoren voor ons. Ook netwerken heeft ons op korte tijd vooruitgeholpen. Door in gesprek te gaan met andere ondernemers leer je nog meer de kneepjes van het vak en kan je struggles & wins delen.” BAAS_ Wat is het eerste dat jullie doen als jullie opstaan? Hoe ziet een gemiddelde dag eruit? Lore: “Onze dag begint vaak met een ochtendwandeling. Hierin vinden we rust en daardoor kunnen we efficiënter aan de dag beginnen. Verder volgt er vaak ook e-mails bekijken en de sociale mediakanalen opvolgen die we beheren. Momenteel hebben we ook nog ons hoofdberoep dus daar moeten we ook naartoe (lacht). Lotte: “Als de werkdag erop zit komen we thuis en zijn we vaak bezig voor Studio Idem Dito. We hebben een planning met hoofdtopics die elke dag zouden moeten gebeuren. Op maandag werken we bijvoorbeeld aan grafische opdrachten, op woensdag zijn we vrij, op donderdag gebeurt er wat administratie en werken we aan onze eigen social media kanalen. Op deze manier proberen we ervoor te zorgen dat er wat structuur komt in onze dagen en zo weten we vooraf beter waar we die dag voorstaan.” BAAS_ Komen jullie uit een ondernemersfamilie? Lotte: “Gek genoeg zijn onze beide ouders geen ondernemers. Maar wanneer je terug in de tijd gaat kijken begon het al bij onze overgrootouders. Die hadden langs de kant van ons papa een rozenkwekerij en een bloemenwinkel en langs de kant van ons mama had men een kruidenierswinkel.” Lore: “Langs beide kanten zijn er nu nog steeds ondernemers in de familie. Gaande van een motorlandbedrijf, freelancers, makelaars, HSP-coach, grafische vormgever tot een slager, fotograaf, kappers,... Je kan dus wel zeggen dat het ondernemen in de familie zit.” BAAS_ Waar dromen jullie van voor de toekomst? Lore: “Vroeger droomden we altijd van een eigen koffiezaak met printshop erbij. Deze droom is iets meer opgeborgen maar zeg nooit, nooit. We willen vooral blijven groeien met Studio Idem Dito. Zo kunnen we hopelijk zelfstandige zijn in hoofdberoep.” BAAS_ Welke goede raad hebben jullie voor jonge mensen die aan het begin van hun ondernemerscarrière staan? Lotte: “Informeer je goed over welke ondernemingsvormen er zijn, ga naar een sociaalsecretariaat en leg jouw ondernemersverhaal uit, sluit je bijvoorbeeld aan bij BAAS en krijg de juiste coaching volgens jouw ideeën die je op tafel hebt liggen. Zo krijg je meer richting en weet je duidelijker welke stappen er genomen moeten worden om van je dromen werkelijkheid te maken.” Lore: “Laat je ook niet ontmoedigen door familie en vrienden. Zij hebben vaak goedbedoeld advies, maar op ondernemersvlak weet niet altijd iedereen raad. Omring je met een fijn netwerk dat je support en de juiste ondersteuning geeft. Je bent nooit alleen als ondernemer.” BAAS_ Wat is het beste advies dat jullie ooit hebben gekregen? Lore: “Het beste advies is vooral dicht bij jezelf blijven staan. Kiezen voor jezelf is niet altijd egoïstisch. Je gaat hierdoor sneller keuzes maken die voor jou het beste zijn en je minder laten leiden door de stem van anderen. Ook een fijne routine is belangrijk. Zorg voor voldoende slaap, beweging en vrije tijd voor jezelf. Als ondernemer blijf je soms maar doorgaan, en vergeten we soms voor onszelf te zorgen. Zelfzorg is het begin van alles.” BAAS_ Hebben jullie een gouden tip voor mensen die van passie hun beroep willen maken? Lote: “Gewoon doen!! Wanneer je iets echt graag doet dan moet je er gewoon voor gaan. Mocht het uiteindelijk toch niet uitdraaien zoals verwacht of heb je later een nieuwe passie, dan heb je het in ieder geval wel geprobeerd en dat kan niemand nog van je afnemen!” BAAS_ Hebben jullie om af te sluiten ook een quote die jullie motiveert? Samen: “Wie niet waagt, wie niet wint! Dromen, durven, doen!” INSTAGRAM_ Studio Idemdito WEBSITE_ Studio Idemdito TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Studeer je dit jaar af? Wil je starten als zelfstandige? Dan zit je misschien met de volgende vragen: _ Wat moet je regelen voor de effectieve oprichting van je eigen zaak? _ Hoe zit het met boekhouding, sociaal secretariaat, btw, ...? _ Hoe verliep de opstart van andere starters? De avond bestaat uit verschillende sessies waar je telkens met een andere expert in gesprek gaat over onderwerpen zoals boekhouding, fiscaliteit, het ondernemingsloket en financiën. Je kunt hen specifieke vragen stellen over praktische zaken die je moet regelen voor de opstart van je eigen zaak. Vooraf krijg je van ons enkele 'good to knows' rond het opstarten van een eigen zaak. ​ Voor elke starter de juiste sessie 15 maart_ Creativity & Technologie 16 maart_ Vrije & Intellectuele Beroepen 20 maart_ Kunstenaars 21 maart_ (Para-)Medische Beroepen 22 maart_ Algemene Sessie

Elisa Bresseleers (22) & Imke Litjens (25) zijn twee hippe creatieve dames met een ruim interesseveld. Ze zijn partners in hart en nieren: zowel in hun privé als op het werk. Samen runnen zij de onderneming genaamd Studio Sonsuz. Een ontwerpstudio in grafische, fotografie en ruimtelijke ordening. BAAS_ Dag dames, wat doen jullie allemaal met Studio Sonsuz? Elisa: “Wij zijn een jong vrouwencollectief, gevestigd in Antwerpen. Met onze creatieve uitingen willen we vraagtekens zetten bij grenzen in de hedendaagse samenleving. Dit doen we in verschillende vormen van media, zoals fotografie, film, grafisch design en ruimtelijke ontwerpen. Sonsuz betekent oneindig. Het is een woord dat het onbekende tot een verbeelding brengt. En daarmee is het een perfecte omschrijving van onze ambitie als kunstenaars.” Imke: “Daarnaast hebben we ook een uit de hand gelopen “hobby’tje”. Wij zijn allebei fervente vintage-lovers. Wij kopen wekelijks enorm veel vintage op onze geheime locaties en verkopen deze dan, vooral naar het buitenland eigenlijk. In Frankrijk bijvoorbeeld zijn vintage stuks superduur! Wij bieden het dan aan voor een meer betaalbare prijs. Op Vinted zijn wij op dit moment super populair. We moeten nog maar foto’s uploaden en paar uur later is het merendeel al besteld.” BAAS_ Hoe is jullie onderneming ontstaan? Elisa: “Ja, omdat wij ook met vintage bezig zijn. Wij hebben naast onze branding ook een online vintageshop die heel goed draait. Dit in combinatie met Studio Sonsuz zorgt ervoor dat we perfect kunnen rondkomen en kunnen leven van onze onderneming(en).” BAAS_ Wat was in jullie ondernemerstraject tot nu toe de grootste uitdaging? Elisa: “Tot hiertoe is alles wel vrij goed verlopen. Maar wat we echt vooral moeilijk vonden zijn de grotere en langdurige opdrachten. Vaak zijn die opdrachtgevers niet de meest leuke klanten die zich niet aan hun woord houden en veeleisend zijn. Imke: “Dit is echt het minst leuke aan het ondernemen als je met deze soort opdrachten/mensen bezig bent: Je doet superveel moeite voor een bepaald project maar de klant ziet dat niet of is niet terecht in de afspraken die er zijn gemaakt.” BAAS_ Wat zou je achteraf bekeken in een lastige situatie anders hebben aangepakt? Elisa: “Nu zorgen we ervoor dat alles op papier of mail duidelijk beschreven staat. We kijken naar alle kleine details en maken dit op in een contract waarin afspraken duidelijk beschreven zijn. In het begin van het ondernemen konden we misschien wel naïef zijn. Daar leer je natuurlijk van. We staan nu sterker in onze schoenen, althans dat proberen we (lacht).“ BAAS_ Elisa, jij bent net afgestudeerd. Welke studies heb je gevolgd en wat neem je daaruit mee in het ondernemen? Elisa: “Ik ben net afgestudeerd in audiovisuele en ruimtelijke vormgeving. Het visuele aspect neem ik elke dag mee. Dit is de kennis in fotografie, film, grafische vormgeving en het ruimtelijke” BAAS_ Wat vinden jullie het leukste aan het ondernemen? Elisa: “Van creativiteit je job maken! Daar krijg ik ontzettend veel energie van. Daarnaast is het super boeiend om steeds meer dingen te ontdekken en bij te leren.” Imke: “Elke dag iets doen dat je graag doet en je “eigen baas” zijn. Je kan je leven en dag invullen zoals je zelf wilt. Zo kan je bijvoorbeeld bepaalde jobs wel of niet aannemen.” BAAS_ Proberen jullie op een manier jullie nog meer uit te dagen? Elisa: “Ja, we nemen soms opdrachten aan die te hoog gegrepen lijken in eerste instantie maar later blijkt dat het ons prima lukt en hebben we in dat proces weer heel veel bijgeleerd. Ons motto is ‘gewoon doen’.” BAAS_ Hebben jullie een rolmodel? Imke: “Nee, eigenlijk niet. Wij hebben geen specifiek rolmodel maar heel veel mensen rondom ons heen inspireren ons wel.” BAAS_ Welke apps op jullie smartphone zijn onmisbaar? Vinted, omdat we daar onze vintage voornamelijk op verkopen. Ook Instagram & Facebook voor de meer ontwerpactiviteiten van Studio Sonsuz. BAAS_ Welke boeken zijn jullie bijgebleven? Samen: “Wasted, When trash becomes treasure van Katie Treggiden. In dit boek gaan optimistische en ondernemende ontwerpers en makers aan de slag met afval. Ze gebruiken dit afval als hoofdgrondstof. Echt supercool! Ook het boek Flow, The psychology of optimal experience van Mihaly csikszentmihalihalyi. Dit boek gaat over het leven in het nu, het opgaan in het moment en je intuïtie volgen. Iets dat wij zoveel mogelijk proberen te doen.” BAAS_ De vraag waar staan jullie over 5 jaar moet ik bij deze niet meer te stellen neem ik aan (lacht)? Imke: “We proberen nu vooral nog in het moment te leven. Ons eerste doel is wel een verre reis maken en vanuit daar te werken en ons netwerk te verbreden. “ BAAS_ Werken jullie samen met partners? Elisa: “Af en toe, dit hangt ook heel erg van het project vanaf.” BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Elisa: “Een ondernemer moet ambitie hebben om ervoor te gaan! Ook niet bang zijn om bepaalde stappen te zetten. Een grote durf is wel belangrijk. Daarnaas ook een portie doorzettingsvermogen aangezien ondernemen met vallen en opstaan verloopt. Als je eens tegenslag hebt mag je dus niet meteen opgeven en moet er een drive zijn om te blijven gaan en niet met de pakken neer te blijven zitten. Imke: “Ik denk ook aan creativiteit en spontaniteit. Zonder deze twee lijkt ondernemen toch wel wat moeilijker. Je moet iets of wat openstaan om contacten te maken, te netwerken en een creatieve geest om bepaalde zaken aan te pakken. Om af te sluiten is een gestructureerd planning en organisatie ook wel een must om alles op orde te houden en goed te weten met wat je bezig bent.” BAAS_ Hoe ziet een gemiddelde dag voor jullie eruit? Combineren jullie het vintage en ontwerpen op één dag of is alles meer verspreid? Imke: “Meestal starten we met de vintage. We gaan dan op pad om inkopen te doen. Eens thuis maken we van alles foto’s en zetten we ze online. Echt wel een hele klus trouwens! Daarna zetten we ons aan het grafische werk en hoeven we niet meer persé naar buiten te gaan waardoor we nog alle tijd hebben om aan onze creatieve to-do's te werken (lacht).” BAAS_ Waar dromen jullie van voor de toekomst? Samen: “Dat we gelukkige zullen zijn met datgene waar we mee bezig zijn.” BAAS_ Wat is het beste advies dat jullie ooit hebben gekregen? Elisa: “Jezelf als klant zien van tijd tot tijd.” BAAS_ Welke goede raad hebben jullie voor jonge mensen die aan het begin van hun ondernemerscarrière staan? Imke: “Gewoon doen en niet overdenken. Vooral leren door te doen en niet aan jezelf twijfelen.” Elisa: "Inderdaad, gewoon doen en ook blijven genieten. Als je je passie niet kunt loslaten en als je weet dat je dit iedere dag wilt doen dan is alles mogelijk!” INSTAGRAM_ Studio Sonsuz TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Studenten Warre & Cas, beiden 22 jaar, hebben een bedrijfje gestart in drankspellen. Onder de naam “Boerespele” bedenken ze verschillende spellen. Hun tagline luidt: ”Wanneer gezelschapsspel en drankspel kinderen krijgen.” Dat belooft... BAAS_ Dag Warre & Cas, vertel eens, wie zijn jullie en wat doen jullie met deze drankspellen? Cas: “Wij zijn allebei van Antwerpen en studeren aan de universiteit van Antwerpen. Samen hebben we een onderneming uit de grond gestampt in drankspellen. Wat onze spellen anders maakt dan anderen is dat we echt het aspect van gezelschapsspellen erin houden, maar dan gecombineerd met drinken. Zo hebben wij tactische spellen waarbij je ook moet drinken, in tegenstelling bij andere ‘drankspellen’ waarbij je meestal enkel een opdrachtje moet doen of slokken moet nemen. Wij hebben voorlopig al 2 spellen gemaakt en zijn een kleine community aan het vormen. Aangezien wij groot belang hechten aan ontwerp en design, en deze vaak geapprecieerd worden door velen, hebben wij onlangs ook 2 unieke T-shirts uitgebracht. Daar hebben wij veel complimenten over gekregen.” Warre: “Ik ben ook scoutsleider bij Scouting Antwerpen Zuid. Dit jaar heb ik leiding gegeven aan de jins (de oudsten) en hebben we een prachtige reis gemaakt naar Tanzania.” Hoe is jullie onderneming ontstaan? Warre: “Ik speel al heel mijn leven graag gezelschapsspelletjes. Vanaf mijn 15 à 16 jaar ben ik ook begonnen met bier te drinken, en daar komen wel eens drankspelletjes bij kijken (lacht). Alleen zijn die drankspelletjes vaak saai, eentonig en niet echt diepgaand. Ik ben begonnen met drankspellen te maken waarin je kan winnen. Die waren voor mijn vriendengroep en die speelden we dan als we samen op reis gingen. Dat waren spellen die soms een dag lang kon duren, maar waar wij heel veel plezier mee hadden, en heel hard mee hebben gelachen. Wanneer ik alleen ben gaan wonen, had ik een kaartspel gemaakt (Shaff; ons eerste spel). Dat was een kort, grappig en tactisch spel. Vanaf de eerste keer dat we dat spel speelden, was iedereen razend enthousiast. Een goeie vriend, Cas dus, was zo overtuigd dat hij zei dat ik het spel moest gaan verkopen. Ik zei dat ik daar al eens over had nagedacht maar dat ik niet goed zou weten hoe ik daaraan zou beginnen. Waarop Cas zei dat hij me wel zou willen helpen. Door de harde wil van Cas, is dat idee uitgewerkt tot een klein bedrijfje. Eerst nog heel klein, enkel voor vrienden, maar ondertussen met meerdere spellen, T-shirts, een kleine community en enkele samenwerkingen waar we juist aan begonnen zijn.” Warre: “Boere is mijn bijnaam. Daarnaast lachen wij ook wel eens met ‘de boeren’ van de boerenbuiten, buiten Antwerpen dus. Vandaar dat we Boerespele een leuke naam vonden.” Vonden jullie het moeilijk om de sprong te wagen? Warre: “Ik ben overtuigd geweest door Cas. Zelf zou ik het nooit zo serieus aangepakt hebben. Maar vanaf de eerste verkoop was ik zeker overtuigd. De reacties waren zo positief dat we snel wisten dat we goed bezig waren.” Cas: “Het was wel spannend om er eenmaal aan te beginnen. Eerst hebben we een paar maanden samen gezeten en het spel verder uitgewerkt en gecommercialiseerd. We hebben door een vriendin van ons, Hasse Kwaspen, onze huisstijl en het spel laten ontwerpen, wat ze fantastisch gedaan heeft! Dan zijn we beginnen posten op Instagram om eens te zien of er interesse was, nog voor we een voorraad aankochten. We hadden dan een pre-order gestart en hadden al snel het aantal bestellingen dat we nodig hadden om spellen te maken. Na de eerste verkoop kregen we direct berichten op Instagram van mensen die ook nog een spel zouden willen kopen, zo kwam de bal aan het rollen. Mond tot mond reclame was heel goed bij ons aangezien onze klanten meestal met vrienden speelden, zo kwam onze naam goed rond. Het was dus niet echt een sprong, we begonnen gewoon met ideeën uitwisselen en voor we het wisten waren we spellen aan het verkopen en vandaar gingen we verder. Dan was het veel proberen, bijleren en aanpassen. Welke studies heb je allemaal gevolgd? Cas: “Ik heb mijn bachelor handelsingenieur op zak en begin nu aan mijn master TEW op de Universiteit Antwerpen.” Warre: “Ik heb mijn bachelor industrieel ingenieur elektromechanica, met een beetje productontwikkeling, behaald en werk nu mijn thesis nog af van mijn master. Ook aan de Universiteit Antwerpen.” Welke skills uit je studies neem jij mee? Warre: “Mijn richting sluit niet super hard aan bij mijn onderneming. De meeste skills die ik gebruik, heb ik eerder zelf ontwikkeld. Ik moest lang nadenken over deze vraag, maar denk nu wel aan het concept van ideegeneratie dat ik heb geleerd bij productontwikkeling, dat gebruik ik soms nog wel eens.” Cas: “Ik heb een economische achtergrond dus dat helpt sowieso wel bij economische activiteiten. Ook denk ik dat het probleemoplossend-denken in beide onze richtingen wel belangrijk is in het ondernemen.” Wat vind je het leukste aan het ondernemen? Warre: “Dat is sowieso het verzinnen van spelmechanismes en het uitwerken daarvan, en dan beseffen dat dat niet alleen voor mezelf is, maar dat iedereen er mee van kan genieten. Dat klinkt waarschijnlijk typisch, maar het is geweldig om te doen wat je het liefst doet, en ook nog eens het gevoel hebben dat je nuttig bezig bent.” Cas: “De leuke reacties van mensen, een soort van bevestiging dat je goed bezig bent en dat je hen een plezier hebt kunnen doen. Zeker omdat we zelf trots zijn op wat we maken en doen en er veel tijd in steken, als ze het dan appreciëren is dat echt motiverend.” Wat vind je minder leuk? Warre: “Voor ons beiden is dat het verkoopaspect. Ik ben geen grote fan van sociale media, en al zeker niet van de tijd die daarin kruipt. Het is natuurlijk een heel belangrijk aspect van ons bedrijf, maar wel ons minst favoriete aspect. Waarschijnlijk omdat we er beide ook geen toppers in zijn.” Welke apps op jullie smartphone zijn onmisbaar? Cas: “Voor ons bedrijf is dat zeker Instagram, dat is waar we alles op posten en waar we vooral communiceren met onze klanten.” Boeken die jullie zijn bijgebleven? Warre: “De helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst. Om verschillende redenen: het verhaal, de humor, de stijl, ... Daarin wordt ook het spel de Ronde van Drankrijk gespeeld, een spel dat ik zelf ook nog gemaakt heb (lacht).” Proberen jullie zich op een manier nog meer uit te dagen? Cas: “Ja, zeker. Wij zijn nog een klein bedrijf, dus ik denk dat dat zeker nodig is. We proberen met elk nieuw spel onze vorige spellen te overtreffen.” Warre: “Ook de overschakeling naar gezelschapsspellen (zonder het drankelement) is zeker een uitdaging. Die ben ik deze zomer aangegaan, want in het najaar maken we een spel in samenwerking met de Universiteit Antwerpen voor kindjes in Tanzania, rond het filteren van water.” Waar zien jullie jezelf staan over 5 jaar? Warre: “Een van de levenslessen dat ik heb geleerd, is dat je de toekomst niet kan voorspellen. Ik kan zeker wel dromen dat Boerespele binnen 5 jaar een groot, draaiend bedrijf is, maar het kan ook zijn dat ik tegen dan al met iets anders bezig ben. Wat ik wel zeker weet is dat ik heel mijn leven ga blijven ondernemen.” Cas: “Ik weet het ook niet maar ik hoop dat ik nog steeds aan het ondernemen ben.” Schakelen jullie externen in bij de ontwikkeling van jullie spellen? Cas: “Nope. Wij doen alles zelf. Voor de zaken die we zelf niet kunnen, zoals de illustraties, maken we gebruik van vrienden en kennissen die nog studeren. Hen betalen we wel, en zo krijgen zij ook voor de eerste keer een ‘betalende’ opdracht.” Werken jullie samen met partners? Warre: “Momenteel hebben we nog geen samenwerkingen die naar buiten zijn gebracht, maar in het najaar komen er wel twee samenwerkingen aan. Eentje daarvan is met de UA, de andere is met een Antwerpse band.” Cas: “In de toekomst willen we wel vaker samenwerkingen doen. We denken dat hier ook zeker een grote markt voor is, want welk bedrijf wilt nu niet zijn eigen (drank)spel?” Vertel eens, hoe loopt die samenwerking met een Antwerpse band? Wat is jullie rol in die samenwerking? De band had ons gecontacteerd omdat ze een drankspel wilden als merchandise om aan hun fans en vrienden te verkopen. Wij hebben voor hun een spel op maat gemaakt waarbij mensen de band op een originele manier beter leerden kennen. Dit spel gaan wij produceren. Met andere woorden: de band krijgt een afgewerkt product maar zorgen wel zelf voor de verkoop. Kan je van je onderneming leven? Cas: “Nee, en dat zal nog wel even duren voordat wel lukt. Omdat we allebei nog een heel druk leven hebben, nemen we ook onze tijd met Boerespele. We bepalen zelf het tempo, en dat hoeft niet altijd even hoog te liggen.” Welke skills moet voor jullie een ondernemer hebben? Warre: “Creativiteit is het belangrijkste voor mij. Wanneer je genoeg creativiteit hebt, ga je er altijd wel bovenuit komen. Daarnaast is wilskracht natuurlijk ook wel noodzakelijk.” Wat is het beste advies dat jullie ooit hebben gekregen? Cas: “Dat je flexibel moet zijn in je onderneming. Je moet niet altijd koppig blijven achter je eerste idee of plan, maar evalueren en reflecteren is ook belangrijk.” Heb je zelf nog tips voor jongeren die willen starten? Samen: “Gewoon doen. Begin bij het begin en vanaf dan is het met vallen en opstaan. Het is een leerproces, maar als je er niet aan begint, ga je ook nooit bijleren. Gewoon gaan dus!” INSTAGRAM_ Boerespele WEBSITE_ Boerespele TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Marie Laska (27) studeert KMO-management én heeft haar eigen onderneming. Met FUTIRE probeert ze gebruikte materialen een nieuw leven te geven, zodat ze niet op de afvalberg terecht komen. Momenteel recycleren ze versleten autobanden. Door ze te hergebruiken kunnen ze ingezet worden als geluidsisolerend materiaal. BAAS_ Dag Marie! Stel jezelf eens voor. Mijn naam is Marie Laska en bijna acht jaar geleden ben ik van Albanië naar België gekomen om te studeren. Al van kleins af aan, had ik een gevoel dat ik iets groots moest doen. Ik wilde altijd economisch onafhankelijk zijn en iets doen wat belangrijk was voor de maatschappij. Business Management studeren was de juiste keuze voor mij omdat ik een bredere kennis kreeg van alles wat betreft bedrijven die de grootste impact hebben op de planeet, mensen en milieu. Het laatste jaar is maatschappelijk verantwoord ondernemen voor mij een belangrijke term geworden. Ik kom van een land waar afval van Europa wordt gedumpt en waar je jongeren ziet die in de afvalvelden afval verzamelen en sorteren om geld te verdienen. Dit is een pijnlijke realiteit in veel ontwikkelingslanden en dat wil ik veranderen. Mijn passie voor duurzaamheid wil ik gebruiken om met mijn kennis en ervaring een betere toekomst te maken voor de toekomstige generaties. FUTIRE is een project dat ik twee jaar geleden ben begonnen. Vorig jaar heb ik een presentatie voor SINC Accelerator gedaan waar ik de mogelijkheid heb gekregen om het Stand Up Bryo traject te volgen. Verder heb ik deelgenomen aan het programma Start Up @ Campus bij Karel de Grote Hogeschool waar ik een van de twee winnaars ben geworden, wat wil zeggen dat ik volgend academiejaar support, coaching en advies krijg van twee coaches van de KdG. Na Stand Up van Bryo, kan ik nu het traject Start Up Bryo volgen, een jaarprogramma van coaching en advies van VOKA. Dit jaar ben ik ook ingeschreven bij The Break Fellowship waar ik een van de 280 ondernemende vrouwen ben die gekozen zijn uit 1024 kandidaten. Voor 28 dagen gaan wij in Spanje advies en coaching krijgen. BAAS_ Wat een heerlijke introductie! Hoe heeft jouw onderneming zich ontwikkeld? In het eerste jaar heb ik Informatica gestudeerd. Tijdens de IT beurs, Fosdem in Brussel, had iemand mij de vraag gesteld of ik een IT bedrijf zou opstarten in Albanië moest ik daar terug naartoe gaan. Die vraag heeft lang in mijn hoofd gezeten omdat ik eigenlijk geen idee had hoe ik dat kon doen. Voor mij was het duidelijk dat ik naar Business Management moest opstappen. Tijdens het eerste semester heb ik het vak Business Modeling & Ideation gevolgd waar we een duurzame oplossing moesten vinden voor een bestaand probleem. We hadden het probleem van bergen versleten autobanden gekozen en zijn op zoek gegaan naar een duurzame oplossing. Geluidsisolatie is niet de eerste oplossing dat je zou bedenken om met versleten autobanden te maken maar dat is een goede richting geweest om ‘out of the box’ te denken. Onze visie : “Waste is no longer the end but the starting point for new products.” Onze missie: “Soundproof with FUTIRE for an ecological future.” Mijn einddoel is om mindsets te veranderen over hoe we met afval omgaan. Momenteel is het nog steeds een project waar ik hard aan het werken ben om er zo een succesvolle onderneming van te maken. BAAS_ Welke skills uit je studies neem jij mee? De skills die ik wil meenemen gaan gepaard met hetgeen dat ik over leiderschap heb geleerd. Als manager en ondernemer moet je altijd denken over wie jouw team is en hoe je hun het beste kan leiden tot de beste resultaten. BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen? Netwerken! De laatste maanden heb ik veel moeten netwerken en dat is fantastisch want je leert uit de ervaring van de anderen. Feedback is ook heel belangrijk en dat krijg je constant, en als dat niet zo is kun je het altijd achteraf vragen. Ondernemen is nieuw voor mij en eerlijk gezegd dacht ik nooit dat ik dit pad zou nemen. Hier ben ik vandaag, gepassioneerd en overtuigd, dat er geen andere pad is voor mij. BAAS_ Wat vind je minder leuk? Soms je hebt veel ideeën en wil je heel veel doen maar focus is heel belangrijk. Ik krijg constant de feedback dat ik keuzes moet maken. Voor deze reden krijg je niet altijd het antwoord dat je verwacht had. Een goed advies is dat als je gaat presenteren, of met iemand je ideeën gaat delen, je goed moet aanvoelen wat ze zouden willen weten. Dit is ook belangrijk om op deze manier jouw pitch aan te passen van persoon tot persoon. Het is tricky in het begin maar je leert veel onderweg. BAAS_ Heb jij een rolmodel? Ik heb niet echt een rolmodel. Voor mij is elke persoon die onderneemt een rolmodel op zich. Iedereen heeft een andere ervaring waaruit ik iets kan bijleren. BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar? Een ondernemer moet goed georganiseerd zijn. Asana is een app dat ik veel gebruik om mijn taken en deadlines gecontroleerd te houden. Forest is een andere app dat ik gebruik als ik echt moet focussen en werken aan een specifieke opdracht. Insight Timer als ik tijd moet nemen om te relaxeren en mediteren. En Canva voor mijn creativiteit en mooie presentaties. BAAS_ Zijn er bepaalde boeken die je zijn bijgebleven? “Generatie Nu” van Lauren Sharkey & Manjit Thapp is een boek dat ik recentelijk heb gelezen. Er zijn 52 inspirerende jonge vrouwen die nu het verschil maken. Het was een bron van inspiratie om als vrouw te blijven doorgaan en vechten voor mijn idealen en mijn visie voor de toekomst. Echt een aanrader. BAAS_ En podcastst? Think fast, Talk fast: Communication techniques. Ik geloof dat de manier hoe je dingen zegt soms meer krachtig zijn dan wat je inhoudelijk zegt. Bij deze podcast heb ik veel geleerd waar ik vandaag de dag gebruik van maak bij mijn presentaties, én het werkt. BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen? De laatste tijd gebruik ik een mindset dat heel uitdagend is voor mij maar ik krijg fantastische resultaten. “Go even if you are tired and dare to share your vison and opinion and don’t have expectations from anybody or anything!” Wat ik ermee bedoel is om naar netwerk events te blijven gaan, ook als ik moe ben of geen zin heb. Ik probeer geen verwachtingen te hebben en durf te spreken tegen mensen die ik niet ken. Ik zweer het, deze mindset heeft me al de beste conversaties gebracht en ik blijf het doen. Als je verlegen bent zoals ik, zet dan een doel op om bijvoorbeeld met ten minste drie mensen te spreken. Dat gaat de deur openzetten tot succes. BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar? Over 5 jaar wil ik dat mijn onderneming succesvol is en dat ik een impact heb gemaakt in de maatschappij met mijn missie en visie. BAAS_ Heb je op dit moment personeel? Momenteel ben ik alleen maar ik ben een investeerder en productontwikkelaar aan het zoeken die samen met mij de isolatiemarkt wil innoveren. BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Leiderschap, discipline, openheid en hard werken. BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? Fight for what you believe in and don’t give up! It’s only going downhill before you can go up! Het pad dat ik heb gekozen is een rollercoaster waarbij je angstaanjagende en ongelooflijke mooie momenten bij ervaart. BAAS_ Heb je zelf nog tips voor jongeren die willen starten? Work hard, play hard! INSTAGRAM_ FUTIRE WEBSITE_ FUTIRE TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Marjan De Ridder, een fleurige en enthousiaste dame, combineert een deeltijdse job die ze heel graag doet mét haar andere passies. Ze is leerkracht maatschappij & welzijn, filosofie, levensbeschouwing en religie. Daarnaast is ze ondernemer actief als kunstenaar, dichter en performer. BAAS_ Dag Marjan! Vertel eens, wie ben jij en met wat ben je allemaal bezig? Als kunstenaar probeer ik een spiegel te zijn van het nu, mensen te inspireren of kritiek te uiten op de maatschappij of menselijk gedrag. Ik maak kunstwerken en illustreer: natuur en de mens in al zijn natuurlijke vormen (dus ook een soort all bodies are good bodies verhaal) zijn mijn grootste inspiratiebronnen. Ook dieren, zeker die met uitsterven bedreigd zijn worden door mijn hand getekend. Ik ben zelf nog heel erg op zoek naar een stijl en hoop die organisch te bekomen door gewoon heel veel werk te maken en zo te ontdekken welke beeldtaal bij me past. Ik hou van experimenteren dus voorlopig produceer ik nog een veelheid aan stijlen. Op vlak van performen en schrijven heb ik wel al een aantal kilometers gelopen. Ik mag steeds op grotere festivals hosten en ik blijf mooie kansen vinden op vlak van mijn meer dichterlijke endavours. Ik hou van poëzie schrijven voor mensen op straat (poetry for the people) en van improviseren (ik doe dit vaak met Auke Mertens, een danser die mijn woorden illustreert met fysieke beelden). Verder vul ik mijn onderneming aan door het geven van workshops waarvan een die heel populair is: “workshop how to workshop”. Hiermee wil ik andere creatievelingen of makers leren hoe ze hun skills kunnen doorgeven. Ik help hen daarbij nadenken over de aanpak en stuur hen vooral op vlak van psycho-pedagogische ideeën. Ook kunnen ze tijdens die sessies feedback vragen of hulp vragen bij al gemaakte plannen voor een workshop. BAAS_ Hoe is jouw onderneming ontstaan? Als leerkracht bleef er niet veel tijd over voor mezelf als maker. Ik heb toen de keuze gemaakt om te proberen een onderneming te starten. Ik ben sinds twee jaar dus 60 procent aan het werken en vul sinds oktober 2021 mijn loon aan met de winsten van mijn onderneming. BAAS_ Vond je het moeilijk om de sprong te wagen? Are you kiddin’ (lacht), ik was doodsbang en heb deze sprong vooral gewaagd omdat ik een enorm sterk netwerk had van mensen die in me geloofden. Nog steeds merk ik dat het financiële deel van het hele verhaal me angst inboezemt. Ik ben bijvoorbeeld net een dikke week ziek geweest en lag in bed met corona: dan kan ik niet werken en dan vrees ik voor mijn onderneming. Ook sociale media vind ik een moeilijke drempel: ik zou vaker moeten posten, maar ergens remt het ook mijn workflow. Ik voel me nog erg zoekende maar zie alles als leerproces. Ik moet wel toevoegen dat ik gelukkiger ben dan ooit want ik sta mezelf toe om te maken. En ik ben altijd al iemand geweest die wil werken met haar handen... en nu kan dat! Ik ben eindelijk uitvinder (glimlach). BAAS_ Welke studies heb je allemaal gevolgd? Goh, ik ben dus leerkracht en ik heb in de lerarenopleiding al verschillende bewegingen gemaakt omdat ik graag bijleer. Zo gaf ik les in Duitsland en in Denemarken en volg ik graag allerlei bijscholingen. Soms wil ik een hele nieuwe cursus of workflow ontwikkelen voor mijn leerlingen omdat ik nieuwe dingen weet of gezien heb. Zo doe ik dat ook voor mijn kunst: ik probeer zoveel mogelijk informatie op te zuigen. Ik volgde al jaren DKO opleiding aan de academie Berchem en Temse (al sinds mijn 15de). Ik lees, kijk docu’s, volg workshops, volg masterclasses en oefen. Er is een bekende slammer Mon Geveer die zegt: “Sluit u op in uw kamer en oefen.” Deze slagzin gebruik ik echt: ik oefen en schets en schrijf en leer en experimenteer. BAAS_ Welke skills uit je studies neem jij mee? Als ik kinderen alles kan leren, jongeren alles kan leren, dan kan ik dat ook mezelf. In de lerarenopleiding leer je “grinden” – niet dat ik die stresscultuur gezond vind – maar het heeft me al vaak geleerd door te zetten. Je leert er ook plannen en een loodzware administratie bolwerken. Als je 30 kinderen van een getypt rapport kunt voorzien, dan kan je ook je reçuutjes scannen. BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen? Het blijft voelen als nieuw. Maar ook het gevoel hebben dat ik aan het roer sta. Ik ben iemand die heel makkelijk rekening gaat houden met wat iedereen wil, en of iedereen het wel leuk heeft, dit heeft gevolgen als je in team werkt of onder een baas werkt. Ondernemen is zo fijn omdat ik zelf weet wat ik kan, mezelf kan uitdagen maar ook mijn grenzen ken. Ieder mens werkt op een andere manier en ik kan mijn eigen werkveld bouwen zodat ik het beste uit mezelf kan halen. En als dingen niet lukken, dan moet ik dealen met mezelf. Mensen praten vaak over zelfzorg, maar volgens mij zit echt nog meer moois in zelfkennis. Nu weet ik zelf nog beter wie ik ben, want ik moet mezelf aansturen (lacht). BAAS_ Wat vind je minder leuk? Het angstig zijn over niet succesvol genoeg zijn om het als onderneming te overleven. Of niet standvastig genoeg zijn om schokken te kunnen incasseren bij ongelukjes of ziektes. BAAS_ Heb jij een rolmodel? Hanne Torfs (Studio Nunki) is een geweldig rolmodel voor me, Britt Wuyts (Dressing circles) en Eylien Lommen (Let’s explore food). Allemaal vrouwen die echte ondernemingstalenten zijn. Maar ik denk ook aan Esohe Weyden (poëet), een echte dreamcatcher is dat. Doreen Hendricks, één van de jongste schrijvers die ik ken. Miksi, MJ en Wilma van Speakeasy BXL die me helpen bij het levend houden van experiment en dit zoetsappig laten klinken. Maar ook mijn partner Ruben Den Brok, een beetje de instigator van dit hele verhaal en diegene die me toch echt helpt wanneer ik voor moeilijkere vraagstukken sta in het ondernemen. Hij kan soms leerzame preken afsteken over prijszetting bijvoorbeeld, omdat ik soms echt te weinig vraag voor mijn werk. Ik ben dan zo dankbaar dat die even de boel inspecteert en zijn zeer heldere Nederlands-Brabantse mening dan geeft. I’m a lucky girl, dat er zoveel prachtige mensen me inspireren en ondersteunen in dit verhaal. BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar? Eerlijk: ik zou willen dat ik zonder kon. Maar hier komen ze dan: Mailbox (want ja mails beantwoorden is super important), Facebook Messenger (zo vinden veel mensen me) en Instagram (daar kan ik echt wel wat mensen bereiken), Yuki assistant (boekhouder clubhuisje) en mijn website (al krijgt die soms niet genoeg liefde, maar daar wil ik aan werken). BAAS_ Boeken die je zijn bijgebleven? Voor illustratoren? Art en visual perception: the psychology of the creative eye. Voor dichters? Klimaatdichters: zwemlessen voor later en Dean Bowens Bokman. Voor mensen die houden van natuur: Richard Powers, The Overstory en Wees onzichtbaar van Murat Isik. BAAS_ En podcasts? Ik luister vaker podcasts die niets met mijn werk te maken hebben: Ologies is een nieuwe favoriet, Let’s talk about myths baby en The weirdest thing I learned this week. Ook een aanrader is “Geen kleine man”. BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen? Laatst had ik een oud schetsboek gevonden waarvan ik het papier niet fijn vond. Het kon geen water dragen en het was best fragiel. Uiteindelijk heb ik mezelf uitgedaagd om het hele boek vol experiment te krabbelen. Het werd een waar festijn. En verder is een issue nog dat ik niet de beste aandachtspanne heb maar wel als ik geluk heb in een flow en hyperfocus kan geraken en dit vaak voor dagen, zelfs weken. BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar? Sowieso heb ik over 5 jaar nog meer geleerd over ondernemen en kan ik meer structuur in mijn planning brengen en realistischer zijn in het aannemen van commissies. Ik heb ook mijn stijl gevonden en kan nog gerichter klanten plezieren. Wat ik ook nog heel graag zou willen doen is vaker samenwerken met andere ondernemers: community is toch echt belangrijk. En verder: stiekeme dromen zijn toch wel een expo houden, een boek uitgeven en een kleine voorstelling schrijven of regisseren. Het gekke is, ik kan moeilijk voorspellen wat op mijn pad komt, juist omdat ik zo graag experimenteer en nieuwe dingen leer. Maar ik weet dus wel zeker dat ik mezelf als een pokémon zal laten evolueren, en zal bijleren door elke kans te nemen die op mijn pad komt! BAAS_ Heb je op dit moment personeel? Nee, en ik zou ook geen personeel nemen, misschien een mini-slang of een vis als gezelschap. Mijn bedrijf kan ook echt genoeg groeien als ik er alleen voor sta. Het is een creative bussiness dus het vraagt ook vooral mijn maken. In samenwerkingen zal er misschien eens worden gewerkt met personeel of als ik een expo hou of zo. Maar ik koos ondernemen om als kunstenaar de ruimte te hebben om te groeien, en dat moet ik alleen doen. BAAS_ Werk je samen met partners? Heel vaak, en deze hoofdstukken in mijn ondernemerschap zijn voor mij het aller waardevolst. Mijn grootste en meest ambitieuze samenwerking tot nu toe was met Eylien Lommen van Let’s explore food. Ik mocht een huisstijl bedenken voor haar pop-up restaurant en heb het interieur geschilderd. Het bedenken van een concept en daarna waarmaken van de beelden erbij waren voor mij tot nu toe het fijnste wat ik ooit heb gedaan. Ik kreeg van Eylien ook absolute autonomie over het design werk, dat tomeloze vertrouwen, dat doet iets met je als ondernemer. BAAS_ Kan je van je onderneming leven? Nog niet, mijn boterhammetjes met hummus betaal ik met mijn onderwijsbaan. Maar er is een ander soort “life juice” dat ik uit de onderneming haal. Iets wat niet in geld is uit te drukken. Het is rendement op vlak van vrijheid, geluk en misschien ook wel een beetje het oogsten van kleine dromen. Hoe fijn is dat? Het bedenken dat een kleinere ik in een ver verleden naar me kijkt en denkt wat een geweldig volwassen persoon staat daar te maken.” Mijn kleine ik is trots op de volwassen versie. Ik wil trouwens altijd een beetje les blijven geven want ik vind mijn leerlingen ontzettend waardevol. Het is een mooie balans tussen “met en voor mensen werken” en “in mijn eentje creëren of performances bouwen.” BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Moed, doorzettingsvermogen, een gezonde portie angst (dat is dan om de drive levend te houden), passie, een lief en begripvol vangnet, andere ondernemers om mee te sparren en informatie mee uit te wisselen, koffie of thee, plannen (zowel toekomst als schema’s uitwerken), Trello beheersen (mijn favo-planprogramma), people skills, zelfrespect, ... en als het even meezit een troep mensen zoals BAAS (knipoog). BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? Dat je best iets 90% afwerkt voor je feedback vraagt aan anderen. En dan heb ik het niet over klantgericht werk, dan heb ik het over je ideeën of projecten die je voor jezelf uitdenkt. Iedereen volgt namelijk zijn eigen pad, en teveel kritiek kan je nogal van je eigenheid en eigen baan afleiden. Je wil meer jezelf worden als ondernemer, iets doen of maken in jouw stijl. Dus dan werk je ook best de grote lijnen even alleen uit. Denk zo ver je kan en maak zoveel mogelijk van die plannen al af. Deze raad kreeg ik van Valerie Lin, een Berlijnse kunstenaar. BAAS_ Heb je zelf nog tips voor jongeren die willen starten? Als het goed voelt en je bent op een moment in je leven dat je denkt: “Ik kan de ruimte en de tijd nemen om mijn plan/droom te gaan najagen”. Aarzel dan niet. En ook: blijf niet doorploeteren als iets niet goed voelt. Vul je dagen niet met “what could be” – zit niet jaloers naar stories/reels te staren waarbij je denkt “kon ik dat ook maar”... de waarheid is dat het heel waarschijnlijk is dat je het ook kan. Bekijk iets proberen als een leerproces: als iemand stopt met een richting om iets anders te gaan doen op de unie, kijkt niemand raar op... je mag net zo vloeibaar zijn in het ondernemen, je mag net zo flexibel zijn in het leven. Falen mag, twijfelen mag, doorbijten mag, opstaan mag, pauzeren mag. Maak het vooral gezond, leuk maar realistisch en werkbaar voor jezelf. INSTAGRAM_ Ik Maak Iets Anders WEBSITE_ Marjan De Ridder TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen

Demi Cauwenbergh (24), studeerde fotografie en is als zelfstandige fulltime actief als fotograaf.We leerden haar kennen door een expositie die ze in de lente bij KAVKA Oudaan had georganiseerd. BAAS_ Dag Demi, met wat ben je allemaal bezig? Ik ben fotografe en houd me bezig met zowel commerciële fotografie als kunstfotografie. Als ik tussen die twee moet kiezen, dan ligt mijn hart wel bij kunstfotografie. Ik maak al enkele jaren zelfportretten en gebruik die zelfportretten om verschillende thema’s uit te diepen, al zijn zo goed als al de thema’s heel persoonlijk, gaande van eigen emoties en ervaringen tot visies op bepaalde onderwerpen. Ik verkoop mijn kunst ook, van afdrukken van mijn foto’s tot boeken met overzichten van mijn werk. Ik maakte in de afgelopen twee jaar twee kleine boeken. Het eerste boek, waar ik 75 exemplaren van had, is bijna volledig uitverkocht. Het tweede boek is net uitgekomen! Om zichtbaar te zijn en om een publiek op te bouwen ben ik veel bezig met exposities. Deze zijn zelf georganiseerd als van organisaties waar ik eerst door een selectieprocedure moet geraken of een aanvraag moet indienen. Zo stelde ik onlangs tentoon in samenwerking met schilderkunstenares Diane Marie in KAVKA Oudaan. Enkele weken daarvoor was ik te vinden als exposant op de kunstbeurs Rotterdam Photo, waar ik tevens de publieksprijs “Best Exhibition Award” binnenhaalde. Ook maak ik foto’s in opdracht. Dit zijn portretten (in mijn studio of op locatie) voor mensen die bijvoorbeeld nieuwe foto’s willen voor hun social media kanalen. Shoots voor communie’s, bij zwangerschappen, trouwerijen, andere feesten en zelfs voor bedrijven doe ik ook geregeld. Zo maakte ik bijvoorbeeld reclamefoto’s voor een burgerketen in Brugge, die zij gebruiken op hun website en social media. Het kan erg variëren waar ik voor gevraagd wordt. Er zijn ook nog twee activiteiten die ik spoedig plan toe te voegen aan mijn zelfstandige statuut. Ik volgde eind 2021 een basisopleiding grafische vormgeving, waar ik mijn kennis nog in aan het uitbreiden ben, maar ik zie mezelf al kleine opdrachtjes doen. Daarnaast volgde ik een yoga teacher training (200h Prana Vinyasa bij Nele Van Poucke) afgelopen jaar. Deze heb ik recent afgerond en het kriebelt enorm om aan de slag te gaan met lesgeven en te beginnen experimenteren. Net zoals fotografie gaat het hier om een hobby die uit de hand is gelopen! Ik denk er wel aan om ergens in dienstverband te gaan werken en mijn zelfstandige activiteit naar bijberoep te schakelen, voor toch net dat beetje meer zekerheid. Gemakkelijk is het momenteel niet, daar ga ik niet stom over doen. BAAS_ Vond je het moeilijk om de sprong te wagen? Best wel. Maar voor mij was dit de meest logische stap en zag ik mezelf niets anders doen dan te gaan fotograferen als zelfstandige. Dat was, en is, echt mijn passie. Ik zat op het moment van mijn opstart ook in een vreselijk moeilijke periode in mijn leven, wat het allemaal nog minder evident maakte. Ik ben dan redelijk kort na mijn opstart ook noodgedwongen in ziekteverlof moeten gaan. Dit ziekteverlof kende zijn einde in juli 2020, en toen was het natuurlijk middenin onzekere coronatijden. Het is allemaal niet zonder horten of stoten gegaan, maar stilaan krijgt alles meer vorm en weet ik ook beter wie ik ben en wil zijn als zelfstandige. BAAS_ Welke skills uit je studies neem jij mee? Uit het vak bedrijfsbeheer heb ik veel geleerd. Hoewel een attest bedrijfsbeheer intussen geen vereiste meer is om te kunnen starten als zelfstandige, ben ik blij dat ik dit vak gehad heb. Zo had ik al een basis mee over hoe het er allemaal aan toe gaat en waar ik rekening mee moet houden en dergelijke. BAAS_ Wat vind je het leukste aan het ondernemen? Je bent vrij om je eigen pad te bewandelen, zonder dat iemand je zegt hoe je dat net moet doen. Er zijn sowieso wel enkele dingen waar je rekening mee moet houden en dingen die je hoe dan ook zal moeten doen, maar je hebt meer vrijheid om dit in te vullen op de manier jij dat zelf wilt. Ook het samenwerken met andere mensen vind ik heel leuk. Ideeën uitwerken en zien groeien samen met klanten, het ontmoeten van andere gelijkgestemde ondernemers, etc. BAAS_ Wat vind je minder leuk? Het administratieve luik. Dat zou er van mij niet bij moeten als het niet noodzakelijk zou zijn! Maar helaas... BAAS_ Welke apps op je smartphone zijn onmisbaar? Ik ben een fervent Twitter-gebruiker. Voor mij is Twitter een handiger social media platform dan bijvoorbeeld Instagram. Ik vind het belangrijk om ook te tonen aan potentiële klanten wie ik ben als persoon, en niet enkel als bedrijf. Op Twitter vind ik het ook gemakkelijker om contacten te leggen en te onderhouden met potentiële klanten. Maar ook contact leggen met andere artiesten en hun werk te blijven volgen. Via Twitter leerde ik bijvoorbeeld Diane Marie kennen waarmee ik de duo- expositie in KAVKA deed. In mijn ervaring is Twitter een heel handig platform om te netwerken. Ik heb hier ook al enkele mooie opportuniteiten gekregen. Zo werd ik bijvoorbeeld gemaild door curator Hans Willemse twee jaar geleden, die mij gevonden had via Twitter, en mij vroeg of ik deel wou uitmaken van een groepsexpositie in kunstgalerij Campo & Campo. Tot op heden ben ik nog erg goed bevriend met Hans en naast het keuvelen over kunst en het delen van visies zoeken we ook samen naar manieren waarop ik mijn bereik kan uitbreiden en kan groeien als kunstenaar. Een andere app die ik niet meer zou kunnen missen is Planbella. Aangezien ik niet goed ben in plannen en agenda’s bijhouden heb ik jarenlang gezocht naar een agenda die ik niet zou vergeten. Fysieke agenda’s, apps... Geen enkele lukte. Op een dag stuitte ik op Planbella, een hip uitziende agenda app, en dit was eindelijk de agenda die werkte voor mij. Ik gebruik hem nu iets meer dan een jaar en vul hem nog steevast netjes in. Hun widget met “UP NEXT TODAY” zorgt er ook voor dat ik mijn planning niet vergeet en niet steeds de app moet gaan opendoen om te zien wat er nog gepland staat. BAAS_ Zijn er boeken die je zijn bijgebleven? “Navigating The Art World: Professional Practice for the Early Career Artist”, een boek geschreven door de mensen van galerij Delphian. Dit klein boekje staat boordevol tips door artiesten voor artiesten, over hoe je het professionele leven als artiest kan aanpakken, van inspiratie tot social media, exhibities en verkoop. Hiernaast ook “Creativiteit” van Guillaume Van der Stighelen. Een boekje over creativiteit dat breed toepasbaar is. BAAS_ Luister jij naar podcasts? Ik ben geen fervent podcastluisteraar! Binnenkort ben ik zelf wel te horen in een podcastaflevering van “Clever Girls” van Julian De Backer. BAAS_ Probeer je op een manier jezelf nog meer uit te dagen? Door regelmatig dingen bij te leren, zoals ik afgelopen jaar heb gedaan door middel van bijscholingen en opleidingen. De volgende uitdaging is de dingen die ik heb bijgeleerd te integreren in mijn ondernemerschap. BAAS_ Waar zie jij jezelf staan over 5 jaar? In een ideale wereld heb ik mijn kunstenaarschap tegen dan meer uitgebouwd en kan ik op z’n minst gedeeltelijk leven van mijn kunst en dus wat meer eigen werk verkopen, maar ik besef ook dat dit geen vanzelfsprekendheid is en dat ik hier nog hard voor zal moeten werken. Momenteel voelt dit dan ook meer aan als een droom dan als een echt doel. Ik werk natuurlijk wel met die droom in het achterhoofd. Intussen wil ik gewoon blijven groeien als zelfstandige fotograaf en meer opdrachten binnenkrijgen. Graag zou ik tegen dan ook enkele vaste lessen in yogastudio’s en/of sportscholen geven. Misschien dat ik nog extra teacher trainings volg zodat ik ook andere soorten yoga kan geven en dus mijn aanbod kan uitbreiden. BAAS_ Kan je van je onderneming leven? Momenteel nog niet. Het liefst zou ik ergens in dienstverband deeltijds willen werken, en mijn zelfstandige activiteit naar bijberoep omschakelen. Als ik dan deeltijds werk heb ik nog ruim genoeg tijd om mijn zelfstandige activiteit te onderhouden en zo te blijven groeien, zodat ik hopelijk op termijn weer terug kan schakelen naar zelfstandige in hoofdberoep en er wél van kan leven! BAAS_ Welke skills moet voor jou een ondernemer hebben? Een ondernemer moet wel over een degelijke portie doorzettingsvermogen beschikken en goed overzicht kunnen houden en plannen uitwerken. Starten als ondernemer is geen eitje, en kan snel mis gaan als je snel ontmoedigt geraakt wanneer dingen niet meteen gaan zoals je had gehoopt, of wanneer je bedrijf even in een dipje geraakt, iets wat regelmatig kan gebeuren. Je moet dan rustig blijven en nadenken over hoe je het anders zou kunnen aanpakken en wat een volgende logische stap zou kunnen zijn. Iets afweten van reclame en marketing is hierin ook mooi meegenomen. BAAS_ Wat is het beste advies dat je ooit hebt gekregen? Deze week had ik een gesprek over ondernemen met één van mijn eigen yogaleraren. Ik twijfelde over een opportuniteit die zich had aangeboden maar dat ik twijfelde en nogal angstig was. Zij zei mij: “Je moet dat gewoon durven doen.” En ze heeft gewoon gelijk. Je moet dat gewoon doen! Met aanmodderen, angstig zijn en eeuwige twijfel win je niets. Je moet gewoon springen als je wilt weten of iets een goede keuze voor jou is. Het slechtste wat kan gebeuren is dat je beseft dat het toch niets voor jou is, en dan stop je ermee en ga je opzoek naar iets anders. Dat klinkt misschien negatief maar dat is het niet: Je bent een ervaring rijker én je weet meer over jezelf. BAAS_ Heb je zelf nog tips voor jongeren die willen starten? Als je de beslissing maakt om te starten: Ga er dan ook echt voor! Pak het niet halfslachtig aan. Dat is een fout die ik zelf gemaakt heb. Een goed afgelijnd plan hebben is wel degelijk nuttig en je hebt er ook een goede houvast aan voor als je even niet meer weet hoe je verder moet. Onderschat ook het nut van netwerken niet. Probeer jezelf naar buiten te brengen en wees aanwezig op events die iets te maken hebben met jouw sector. Knoop een gesprek met de aanwezige mensen want daar kunnen altijd interessante ontwikkelingen uit voortkomen. Leer jezelf aan hoe je gebruik moet maken van social media en welke manier het beste werkt voor jou en je bereik. Experimenteer, en wees niet bang voor tegenslagen, die horen erbij. Blijf dan ook gewoon doorzetten. Maar vooral, geniet er ook van. Het is zo waardevol om te kunnen doen wat je graag doet! INSTAGRAM_ Demi Cauwenbergh WEBSITE_ Demi Cauwenbergh TAKEOFFANTWERP_ is een initiatief van de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, in samenwerking met stad Antwerpen, UAntwerpen, KdG Hogeschool, AP Hogeschool, Antwerp Maritime Academy (HZS), Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en SINC. VLAIO ondersteunt dit ecosysteem. #jongondernemen